Tsohon shugaban Najeriya, Cif Olusegun Obasanjo ya dage cewa, dimokaradiyyar ‘yanci ta Yamma ba ta yi wa Afirka aiki ba.
Obasanjo ya ce dimokuradiyya mai sassaucin ra’ayi ba ta la’akari da tarihi, al’ada da al’adar nahiyar.
Tsohon shugaban kasar ya bayyana cewa salon dimokuradiyyar kasashen yammacin duniya ya gaza a nahiyar Afirka domin ba ta la’akari da ra’ayin mafi yawan jama’a.
Ya bayyana hakan ne a lokacin da yake gabatar da jawabinsa a wani babban taron tuntuba kan ‘Rethinking Western Liberal Democracy for Africa’ a Abeokuta, babban birnin jihar Ogun.
Obasanjo, wanda ya kira taron, ya bayyana dimokaradiyyar ‘yan sassaucin ra’ayi a yammacin turai a matsayin “gwamnatin wasu mutane kadan a kan dukkan jama’a ko yawan jama’a kuma wadannan tsirarun mutane ne kawai wakilan wasu daga cikin jama’a ba cikakkun wakilan jama’a ba.
“A koyaushe, yawancin mutane ana kiyaye su da gangan ko kuma ba da gangan ba, in ji shi.”
Ya ba da shawarar abin da ya kira, ‘Afro dimokuradiyya’ maimakon dimokuradiyya mai sassaucin ra’ayi.
A cewarsa, kasashen Afirka ba su da wata sana’a wajen tafiyar da tsarin gwamnati wanda ba su da hannu a cikin “ma’anarsa da kuma tsarinsa”
Obasanjo ya ce, “Rauni da gazawar dimokuradiyya mai sassaucin ra’ayi kamar yadda ake aiwatar da ita ya samo asali ne daga tarihinta, abin da ke ciki da mahallinta da kuma yadda ake aiwatar da ita.
“Da zarar ka tashi daga dukan mutane zuwa wakilin jama’a, za ka fara fuskantar matsaloli da matsaloli. Ga wadanda suka ayyana shi a matsayin mulkin mafi rinjaye, shin ya kamata a yi watsi da tsiraru, a yi watsi da su, kuma a cire su?
“A takaice dai, muna da tsarin gwamnati wanda ba mu da hannun da za mu iya siffanta shi da kuma tsara shi kuma mu ci gaba da shi, ko da mun san ba ya aiki a gare mu.
“Wadanda suka kawo mana shi a yanzu suna kokwanton sahihancin abin da suka kirkira, isar da shi da kuma dacewarsa a yau ba tare da gyara ba.
“Dalili na kowane tsarin gwamnati shi ne walwala da jin dadin jama’a: dukkan mutane.
“A nan, dole ne mu yi tambayoyi game da ayyukan dimokuradiyya a Yamma lokacin da ta samo asali daga gare mu kuma tare da mu magada abin da Turawan mulkin mallaka suka bar mu da shi.
“Muna nan don mu daina wauta da wauta. Shin za mu iya duba ciki da waje don mu ga abin da ke cikin ƙasarmu, al’ada, al’ada, aiki da rayuwa tsawon shekaru da za mu iya koyo daga gare su, ɗauka da kuma daidaitawa tare da ayyuka a ko’ina don canza tsarin gwamnati wanda zai dace da manufarmu da kuma isarwa?
“Dole ne mu yi tunani daga cikin akwatin kuma bayan, yi aiki da sabon tunaninmu. An gayyace ku a nan don bincika aikin dimokuradiyya mai sassaucin ra’ayi a asibiti, gano gazawarta ga al’ummarmu da kuma fitar da ra’ayoyi da shawarwarin da za su iya cika manufarmu da kyau, sanin ‘yan adam don abin da muke da kuma tafiya ta abubuwan da muke da su da kuma abubuwan da suka faru na wasu.
“Muna nan don yin tunani a matsayin jagororin tunani a cikin ilimi da kuma shugabannin tunani tare da wasu gogewa a cikin siyasa.”