Kwamitin hadin gwiwa na majalisar wakilai na binciken hauhawar farashin siminti a kasar ba bisa ka’ida ba.
An bukaci manyan masana’antar da suka hada da Dangote Cement Company da Lafarge Africa PLC da su gabatar da wasu takardu da ke bayyana kudaden da suke samarwa don tabbatar da farashin siminti a kasuwa a halin yanzu.
Kwamitin wanda shugaban majalisar wakilai Jonathan Gaza (APC-Nasarawa) ya jagoranta, ya kuduri aniyar ziyartar masana’antar samar da wadannan kamfanoni bayan duba bayanan kudadensu. Manufar ita ce a tabbatar da farashin da ake nomawa tare da tantance farashin siminti ga duk ‘yan Najeriya.
Gaza ta yi wannan bukata ne a ranar Juma’a yayin wani taron jin ra’ayin jama’a a Abuja. Ya bayyana cewa, kwamitin na da sha’awar kudin da ake nomawa daga shekarar 2020 zuwa yanzu, wanda ya sa farashin siminti ya haura N10,000 a yawancin sassan kasar nan.
Ya ce an bukaci kamfanonin da su ba da cikakkun bayanai kan matsakaitan da suke amfani da shi na yau da kullun na kwal, iskar gas, gypsum, limestone, yumbu, da kuma bayan gida, da kuma yadda suke samar da siminti a kullum daga shekarar 2020 zuwa yau.
Ya kara da cewa dole ne su gabatar da cikakkun bayanai na dukkan abubuwan da ake shigo da su don samar da siminti da farashinsu, da kuma kayan aikin gida da kudinsu na naira da dala.
Ana kuma bukatar kamfanonin da su bayar da takaitaccen bayani kan farashin kowane wata da adadin siminti da aka samar daga shekarar 2019 zuwa yau, tare da asusu da aka tantance su, da takardar kudi da kuma harajin kwastam da aka biya a lokacin da aka duba.
Bugu da ƙari, ya kamata su bayyana duk wani harajin haraji da sauran abubuwan ƙarfafawa da aka samu, da kwangilar gas da abubuwan fashewa.
Dan majalisar wakilai Dabo Ismail (APC-Bauchi), dan kwamitin, ya nuna cewa kamfanin siminti na Dangote ya ci gaba da samun riba mai yawa duk da samun mafi yawan albarkatun da yake samu a cikin gida.
Dabo ya bayyana cewa, kamfanin ya bayyana ribar Naira biliyan 524 a shekarar 2022, Naira biliyan 553 a shekarar 2023, kuma tuni ya samu Naira biliyan 166.4 a shekarar 2024.
Ya yi tambayar dalilin da ya sa farashin siminti ke ci gaba da hauhawa, yana jawo wa ‘yan Najeriya wahala, yayin da masu kera ke ci gaba da samun riba.
Da yake mayar da martani, Babban Manajan Rukunin Kamfanin Simintin na Dangote, Mista Arvind Pathack, ya bayyana cewa kashi 95 cikin 100 na kudin da ake kashewa ana shigo da su ne ko kuma ana danganta su da kudaden waje.